قوانین ترکیه در مورد تمام مراحل ازدواج برای شهروندان ، پناهندگان و افراد بدون تابعیت در ترکیه اعمال می شود . طبق قوانین ترکیه، یک شهروند ترکیه و یک پناهجو، پناهنده یا بدون تابعیت یا دو پناهجو یا پناهنده از ملیت های مختلف می توانند توسط مقامات ترکیه ازدواج کنند. کلیه ازدواج های انجام شده توسط مقامات ترکیه تابع قانون مدنی ترکیه و مقررات مربوطه می باشد .
دو تبعه خارجی در خاک کشور ترکیه میتوانند ازدواج کنند در صورتی که قانون ملی کشور آنها به آنان اجازه دهد .
همانطور که در قانون مدنی ترکیه آمده است ، تنها ازدواج مدنی در ترکیه به رسمیت شناخته شده است و از نظر تأمین حقوق قانونی فرزندان و همسران به ویژه زنان حائز اهمیت است و هیچ نوع ازدواج دیگری در ترکیه به جز ازدواج مدنی قابل قبول نیست . اداره کل مدیریت مهاجرت که سوابق هویتی اتباع خارجی را در دسترس دارد ، فقط ازدواج مذهبی اتباع سوری را که به جهت جنگ یا ناتوانی در ارائه اطلاعات قادر به ثبت ازدواج خود نبوده اند معتبر می داند .
شرایط کلی ازدواج اتباع :
قانون مدنی ترکیه بیان می کند که زوجین برای ازدواج علاوه بر شرایط سنی باید دارای شرایط زیر باشند :
* فقط افرادی که سلامت ذهنی و روانی دارند ، مجاز به ازدواج هستند. بیماری روانی مانع ازدواج است.
* ازدواج بین اقوام نزدیک(بین برادران ، عمو ، عمه ، دایی ، خاله ، فرزند خوانده) ممنوع است .
* اگر یکی از زوجین یا هر دوی آنها که قبلاً ازدواج کرده اند می خواهند ازدواج کنند ، ابتدا باید ازدواج قبلی فسخ شود. تعدد زوجات طبق قانون مدنی ترکیه ممنوع و جرم محسوب می شود . این مقررات برای شهروندان ترکیه و همچنین خارجی ها از جمله پناهندگان نیز اعمال می شود.
اگر عقد فسخ شده باشد ، زن تا زمانی که سیصد روز از پایان عقد نگذشته باشد نمی تواند ازدواج کند اما اگر زن بتواند گزارش پزشکی مبنی بر عدم حاملگی دریافت کند ، دوره انتظار سیصد روزه حذف خواهد شد .
مدارک مورد نیاز برای ثبت ازدواج دردفاتر نکاح شهرداری :
* ترجمه پاسپورت به زبان ترکی برای اتباع خارجی و شناسنامه ترکی برای شهروندان ترک
* بیانیه ازدواج : زوجین باید فرم اظهارنامه یا بیانیه ازدواج خود را حضوری در محل دفتر شهرداری ها پر کنند .
* گواهی تجرد مبنی بر متاهل نبودن متقاضیان : اتباع ایران ، عراق و مراکش باید نسبت به اخذ گواهی تجرد عکس دار از سفارت کشور خود در ترکیه اقدام نمایند و عبارت “مانعی برای ازدواج وجو ندارد” در آن برگه باید نوشته شود . در صورتی که فرد این برگه را از کشور خود آورده باشد ، تاییدیه آپوستیل یا تاییدیه سفارت ترکیه در آن کشور نیاز است .
در صورتی که نام پدر و مادر در برگه گواهی تجرد نوشته نشده باشد ، علاوه بر گواهی تجرد ، گواهی تولد نیز باید از سفارت کشور مربوطه اخذ گردد .
گواهی هایی که از کشورهای آلمان ، استرالیا ، ایتالیا ، هلند ، یونان و مولداوی اخذ شده است، نیازی به تایید نداشته و معتبر می باشد.
* گزارش پزشکی ازدواج مبنی بر نداشتن بیماری مانع از ازدواج متقاضیان (گزارش کلیه بیمارستان ها در این خصوص معتبر است) : در صورت گرفتن این گزارش از بیمارستان های دولتی ، تایید آن توسط پزشک خانواده الزامی است و این گزارش تا 180 روز اعتبار دارد .
* 5 قطعه عکس
* برای افراد کم سن و سال که به سن قانونی نرسیده اند ، رضایت کتبی والدین یا امضای نماینده قانونی و در صورت فوت پدر ارائه گواهی فوت الزامی است.
در صورت عدم تسلط احدی از زوجین به زبان ترکی ، حضور مترجم قسم خورده الزامی می باشد .
شرایط اخذ اقامت و شهروندی ترکیه از طریق ازدواج
شرایط اخذ تابعیت ترکیه از طریق ازدواج توسط اتباع خارجی مطابق ماده 16 قانون شهروندی شماره 5901 تنظیم شده است . با ازدواج یک فرد خارجی با یک شهروند ترکیه به طور خودکار به فرد خارجی تابعیت ترکیه تعلق نمی گیرد و پس از حصول شرایط زیر می تواند درخواست خود را مبنی بر اخذ شهروندی ترکیه به ادارت مربوطه تسلیم نماید .
1.فردی که با یک شهروند ترک ازدواج کرده ، باید حداقل 3 سال از ازدواج وی گذشته باشد .
2.فرد باید با خانواده زندگی کند و این ازدواج ادامه داشته باشد .
3.تهدیدی برای امنیت کشور نباشد .
4.عدم انجام اقدامات خلاف شئون ازدواج
* پس از اخذ تابعیت کشور ترکیه بعد از 3 سال در صورت فوت شهروند ترک یا طلاق ، تابعیت وی ادامه خواهد داشت و ابطال نخواهد شد . همسر خارجی نیز برای اخذ شهروندی نیاز به اقامت در ترکیه ندارد .